27 czerwca 1941 roku pozostanie na zawsze w pamięci mieszkańców naszego miasta jako początek tragedii, która dotknęła białostocką społeczność żydowską. Tego dnia hitlerowscy okupanci spalili Wielką Synagogę, a wraz z nią setki niewinnych ludzi. Dzisiaj, 83 lata później, oddajemy hołd ofiarom tego straszliwego aktu barbarzyństwa.
- Wielka Synagoga – symbol białostockiej społeczności żydowskiej
- 27 czerwca 1941 – początek zagłady
- Uroczystości upamiętniające ofiary „Czarnego piątku”
- Słowa pamięci i hołdu
Wielka Synagoga – symbol białostockiej społeczności żydowskiej
Wielka Synagoga, która powstała na początku XX wieku przy ulicy Bożniczej (obecnie Suraskiej), była nie tylko największym miejscem kultu żydowskiego w naszym mieście, ale także ważnym elementem jego kulturowego krajobrazu. Przed II wojną światową była to najokazalsza synagoga w Białymstoku, świadcząca o znaczącej obecności społeczności żydowskiej, która przez wieki współtworzyła historię miasta.
27 czerwca 1941 – początek zagłady
27 czerwca 1941 roku hitlerowscy okupanci zmusili białostockich Żydów do zgromadzenia się w Wielkiej Synagodze. Wśród nich byli mężczyźni i chłopcy, którzy zostali uwięzieni w budynku. Następnie synagoga została podpalona, a ci, którzy próbowali się wydostać, zostali zastrzeleni. Szacuje się, że w płomieniach zginęło od 700 do nawet 2,5 tysiąca osób. Był to początek masowej zagłady białostockich Żydów, która na zawsze odmieniła oblicze naszego miasta.
Uroczystości upamiętniające ofiary „Czarnego piątku”
W rocznicę tych tragicznych wydarzeń, mieszkańcy miasta oraz zaproszeni goście zebrali się pod pomnikiem-kopułą Wielkiej Synagogi przy ul. Suraskiej, aby uczcić pamięć ofiar. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele samorządu wojewódzkiego, parlamentarzyści, członkowie organizacji żydowskich, duchowieństwo oraz służby mundurowe.
Słowa pamięci i hołdu
Podczas uroczystości, zastępca prezydenta, Rafał Rudnicki, wygłosił przemówienie, w którym podkreślił znaczenie pamięci o tej tragedii dla współczesnych mieszkańców miasta. „Co roku 27 czerwca upamiętniamy ofiary zbrodni, jaką popełnili okupanci hitlerowscy mordując Żydów w białostockiej synagodze. To był początek zagłady białostockich obywateli narodowości żydowskiej. Ta data w historii naszego miasta symbolizuje początek końca pewnego okresu, gdy znaczną część mieszkańców Białegostoku stanowiła społeczność żydowska. Pamiętamy o zbrodni hitlerowców. Nigdy nie zapomnimy o dawnych mieszkańcach Białegostoku, którzy zginęli w tych dramatycznych okolicznościach” – powiedział Rudnicki.
Upamiętnienie tych wydarzeń jest nie tylko aktem oddania hołdu ofiarom, ale także przypomnieniem o mrocznych kartach historii, które nie mogą zostać zapomniane. Tego typu uroczystości mają na celu nie tylko wspomnienie przeszłości, ale także edukację przyszłych pokoleń o tragicznych wydarzeniach, które miały miejsce w naszym mieście.
Opierając się na: Urząd Miejski Białystok
