27 czerwca 1941 roku to dzień, który na zawsze zapisał się w historii miasta. Tego dnia niemieccy okupanci dokonali bestialskiego aktu, spalając Wielką Synagogę wraz z setkami uwięzionych w niej ludzi. Mieszkańcy naszego miasta zbiorą się, by uczcić pamięć ofiar tej tragicznej zbrodni.
- Wielka Synagoga jako symbol społeczności żydowskiej
- Tragiczne wydarzenia z 27 czerwca 1941 roku
- Heroiczny czyn Józefa Bartoszki
- Obchody i pamięć o ofiarach „Czarnego piątku”
Wielka Synagoga jako symbol społeczności żydowskiej
Wielka Synagoga, wzniesiona na początku XX wieku przy ulicy Bożniczej (dzisiejszej Suraskiej), była dumą białostockiej społeczności żydowskiej. W okresie międzywojennym, synagoga ta była najbardziej okazałym miejscem kultu w mieście, które gromadziło setki wiernych. Stanowiła ona nie tylko centrum religijne, ale również ważny punkt spotkań i wydarzeń kulturalnych dla Żydów mieszkających w Białymstoku.
Tragiczne wydarzenia z 27 czerwca 1941 roku
W dniu 27 czerwca 1941 roku, hitlerowcy zapędzili do budynku Wielkiej Synagogi mężczyzn i chłopców narodowości żydowskiej, po czym podpalili budynek. Ci, którzy próbowali uciec, zostali bezlitośnie zastrzeleni. W wyniku tego brutalnego aktu zginęło od 700 do nawet 2,5 tysiąca osób. W płomieniach zginęły całe rodziny, a ci, którzy przetrwali, musieli zmierzyć się z niewyobrażalnym bólem i stratą.
Heroiczny czyn Józefa Bartoszki
W tej ponurej historii pojawił się jednak także promyk nadziei. Józef Bartoszko, polski dozorca, zaryzykował swoje życie, aby otworzyć tylne drzwi budynku i uratować kilkanaście osób. Jego odwaga i determinacja w obliczu śmiertelnego zagrożenia pozostają symbolem ludzkiej solidarności i odwagi.
Obchody i pamięć o ofiarach „Czarnego piątku”
Miasto nie zapomina o tych tragicznych wydarzeniach. Każdego roku, 27 czerwca, mieszkańcy gromadzą się pod Pomnik-Kopułą Wielkiej Synagogi przy ulicy Suraskiej, aby oddać hołd ofiarom. Prezydent miasta, Tadeusz Truskolaski, zaprasza wszystkich mieszkańców do udziału w uroczystości o godzinie 12:00. To ważny moment, aby wspólnie uczcić pamięć tych, którzy zginęli w jednym z najczarniejszych dni w historii miasta.
Obchody rocznicy spalenia Wielkiej Synagogi to nie tylko akt upamiętnienia przeszłości, ale także przypomnienie o konieczności walki z wszelkimi formami nienawiści i nietolerancji. To chwila refleksji nad tym, jak ważne jest, abyśmy jako społeczeństwo dbali o pokój i szacunek dla wszystkich ludzi, niezależnie od ich pochodzenia czy wyznania.
Według informacji z: UM Białystok