Istnieją ładunki, które ze względu na swoje rozmiary, nie mogą być transportowane w standardowy sposób. W przepisach określono parametry, powyżej których przewóz nie spełnia dopuszczalnych norm. Takie transporty można jednak organizować na specjalnych warunkach. Kiedy ładunek jest ponadgabarytowy i co trzeba zrobić, aby móc go przewieźć? Komu zlecić wykonanie takiej operacji logistycznej?
Co to jest transport ponadgabarytowy?
O przewozie gabarytowym można mówić, gdy zostanie przekroczony chociaż jeden z parametrów wskazanych w przepisach. Normy te dotyczą kwestii wielkości ładunku oraz zestawu pojazdów używanego do jego przewozu. Chodzi tu o długość, szerokość i wysokość pojazdu z ładunkiem, a także jego całkowitą masę.
Jeśli zatem - zgodnie z aktualnymi przepisami - ładunek z pojazdem jest dłuższy niż 18,75 m (w przypadku zespołu pojazdów) lub 16,5 metra (w przypadku auta z naczepą), szerszy niż 2,55 metra albo przekracza 4 metry wysokości, należy mówić o transporcie nienormatywnym.
Nieco bardziej skomplikowana sytuacja jest z wagą, bo dotyczy ona dopuszczalnej masy całkowitej (dmc) pojazdu i została podana w przepisach procentowo. Zgodnie z nimi dla samochodów powyżej 3,5 t wartość dmc nie przekracza rzeczywistej masy całkowitej tego auta powiększonej o 40%. W praktyce każdy ładunek powyżej 24 t można uznać za ponadgabarytowy, choć zależy to też od rodzaju pojazdu oraz liczby jego osi. Trzeba przy tym podkreślić, że jeśli dopuszczalne wartości nacisku na osie są przekroczone, transport również będzie miał charakter nienormatywny.
Kto może przewozić ładunki ponadgabarytowe?
Przewozy gabarytowe to zdecydowanie bardziej skomplikowane zadanie niż standardowy transport ładunków. Główną rolę odgrywają tu dwa czynniki - formalny oraz organizacyjny.
Transport ponadgabarytowy wymaga znajomości przepisów i obowiązujących norm. Trzeba wiedzieć, kiedy przewóz ma charakter ponadnormatywny i do kogo się zwrócić, aby można było zrealizować przejazd. Transport ponadgabarytowy wymaga bowiem specjalnych zezwoleń. Istnieje kilka ich kategorii i trzeba wiedzieć, po które należy wystąpić, gdzie się zgłosić i jakie opłaty uiścić. Trzeba też wiedzieć, kiedy konieczna jest eskorta pilota oraz policji, a także mieć świadomość tego, jakie są zasady transportu ponadgabarytowego. Do tego dochodzi również kwestia ubezpieczenia przewozów.
Jednocześnie drogowy transport gabarytowy nie może być realizowany standardowymi samochodami. Nie są one bowiem dostosowane do przewozu ładunków o zbyt dużych rozmiarach. Należy zatem mieć specjalistyczny sprzęt, który pozwala na tego rodzaju operacje logistyczne. Potrzebne do tego celu są auta z przyczepami niskopodwoziowymi. W niektórych przypadkach do realizacji najbardziej wymagających zadań konieczne może być nawet stworzenie pojazdów do przewozu gabarytów na specjalne zamówienie. Do załadunku i rozładunku nierzadko wykorzystuje się także dźwigi.
Ze względu na to, jak bardzo skomplikowanym i trudnym zadaniem może być transport gabarytowy, operacje logistyczne powierzane są doświadczonym, wyspecjalizowanym w tej dziedzinie przewoźnikom. Przykładem może być firma Jupiter, z której ofertą można się bliżej zapoznać na stronie: https://jupiter-gabaryty.pl/transport-ponadgabarytowy-bialystok/.
Organizacja transportu gabarytowego
Przystępując do organizacji przewozu gabarytów, logistyk musi najpierw dokładnie zapoznać się z charakterem przewożonego ładunku. Musi dowiedzieć się, jakie są jego wymiary i waga oraz kształt. Na organizację transportu duży wpływ ma także punkt załadunku oraz miejsce docelowe przewozu.
Po zebraniu wszelkich niezbędnych informacji, zaczyna się planowanie przejazdu. Obejmuje ono dobór optymalnych środków transportu, wyznaczanie tras, organizację załadunku i rozładunku oraz pilotażu, występowanie o zezwolenia oraz wiele innych działań związanych z logistycznym przygotowaniem przewozu. Całe przedsięwzięcie musi być dobrze przygotowane pod każdym względem, bo wszelkie niespodzianki mogą oznaczać opóźnienia, wyższe koszty oraz problemy z realizacją zadania.
Warto podkreślić, że w pewnych przypadkach transport gabarytów może wymagać wielomiesięcznych przygotowań. Może też wymuszać modyfikowanie oraz montaż i demontaż elementów infrastruktury na trasie przejazdu. Sam przewóz może się zaś składać z kilku etapów. Im bardziej zadanie jest skomplikowane, tym większym wyzwaniem się ono staje, ale zarazem im lepsze przygotowanie przewozu, tym sprawniej jest ono realizowane.
Ile kosztuje transport ponadgabarytowy?
Przewozy nienormatywne w porównaniu z innymi usługami transportowymi są zdecydowanie droższe. Nie jest przy tym łatwo wskazać dokładne ceny. To, jakie są koszty przewozu nienormatywnego, w dużej mierze zależy bowiem od charakteru ładunku, punktu docelowego oraz zakresu usług.
Są oczywiście pewne stałe opłaty, które przewoźnik może określić. To między innymi koszty pracy personelu, koszty paliwa czy koszty zezwoleń na transport ponadgabarytowy. Niektóre ładunki nienormatywne - jak maszyny budowlane, maszyny przemysłowe czy łodzie lub jachty - mają na tyle standardowy charakter, że firma przewozowa dość szybko może wskazać cenę za kilometr. Transport ponadgabarytowy jest jednak na tyle skomplikowanym zadaniem, że co do zasady jego koszty są szacowane indywidualnie. Jest tu bowiem zbyt wiele zmiennych czynników, które należy uwzględnić w ostatecznej wycenie usługi.
