We wtorek (16 sierpnia) w Białymstoku odbyły się uroczystości upamiętniające powstanie w białostockim getcie. Główne obchody 79. rocznicy miały miejsce w południe przy Pomniku Obrońców Getta na Placu Mordechaja Tenenbauma. W mieście zaplanowano także wydarzenia kulturalne, między innymi uroczysty wieczór w Galerii Sleńdzińskich i koncert „Ginczanka – Tęskno gra poezję”.
Dziś (16 sierpnia) przypada 79. rocznica Powstania w Getcie Białostockim. W tym dniu kwiaty zostały złożone pod Pomnikiem Wielkiej Synagogi przy ulicy Suraskiej (godz. 11.00) oraz pod tablicą upamiętniającą Icchocka Malmeda, która znajduje się przy ulicy nazwanej jego imieniem (godz. 11.30). Główne uroczystości poświęcone rocznicy rozpoczęły się w południe przed Pomnikiem Bohaterów Getta na Placu im. Mordechaja Tenenbauma.
Wśród uczestników nie zabrakło władz miasta z prezydentem Tadeuszem Truskolaskim na czele, byli też przedstawiciele Rady Miasta, ambasador Izraela Yacov Livne, ambasador Republiki Federalnej Niemiec Thomas Bagger, goście z partnerskiego miasta Yehud-Monosson – Shimon Bonfil, Shmuel Rothman i Yossef Hazan. Byli także przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń żydowskich, białostoccy konsulowie honorowi, duchowni, przedstawiciele służb mundurowych, mieszkańcy.
W wydarzeniu wziął także udział przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego i Rady Muzeum Żydów Polskich POLIN, więzień Auschwitz-Birkenau oraz Buchenwaldu Marian Turski. Został on przewodniczącym Komitetu Honorowego do spraw Obchodów 80. rocznicy Powstania w Getcie Białostockim. W składzie komitetu, powołanego przez prezydenta Tadeusza Truskolaskiego, znaleźli się także Leah Pisar, Rebecca Kobrin, Dan London, Jacob Kuperberg i Artur Markowski.
W ramach obchodów 79. rocznicy zostały także zaplanowane wydarzenia kulturalne. Białostoczanie już 12 sierpnia mogli wybrać się na spotkanie „Skarbiec kultury materialnej. Cmentarz żydowski w Białymstoku” z prof. Heidi Szpek z Central Washington University. Wydarzenie odbyło się w Galerii Sleńdzińskich. Dwa dni później (14 sierpnia) prof. Heidi Szpek oprowadziła chętnych po cmentarzu żydowskim przy ulicy Wschodniej.
Kolejne wydarzenia odbędą się dziś (16 sierpnia). Tego dnia mieszkańcy mogą wybrać się na dwa wernisaże wystaw. Pierwszy – przy ulicy Legionowej 2 – będzie poświęcony dzieciom getta (godz. 14.00). Na drugim – przy ulicy Waryńskiego 24A – zostanie zaprezentowany plakat antywojenny prof. Leszka Żebrowskiego (godz. 17.00). Z kolei o godz. 18.00 Galeria Sleńdzińskich zaprasza na uroczysty wieczór „Pamiętamy i będziemy pamiętać. 79. rocznica wybuchu Powstania w Getcie Białostockim”. Ostatnim wydarzeniem w ramach obchodów będzie koncert „Ginczanka – Tęskno gra poezję” w klubie Fama przy ulicy Legionowej 5. Początek – godz. 19.00. Na wszystkie imprezy wstęp jest wolny.
16 sierpnia 1943 roku to data, którą hitlerowscy okupanci wybrali, by dokonać ostatecznej likwidacji żydowskiej społeczności Białegostoku. Odpowiedzią był wybuch powstania w białostockim getcie. Źle uzbrojeni, nieliczni powstańcy stanęli naprzeciw wielokrotnie liczniejszych oddziałów regularnego wojska. Plan zakładał przedarcie się do Puszczy Knyszyńskiej. Opór został złamany po kilku dniach. Przywódca powstania Mordechaj Tenenbaum i jego zastępca Daniel Moszkowicz popełnili samobójstwo.
Kamila Bogacewicz
