Pierekaczewnik to prawdziwa perełka kuchni regionalnej Białegostoku – danie, które zachwyca nie tylko smakiem, ale też wyjątkową techniką przygotowania. Ten wielowarstwowy placek, zwijany z cieniutkiego ciasta i nadziewany mięsem, twarogiem lub makiem, to kulinarne arcydzieło, wymagające precyzji i wprawy. Każda gospodyni ma swój własny sekret zwijania i pieczenia, dzięki czemu każda wersja tego wypieku jest niepowtarzalna.
Pierekaczewnik to jedno z najbardziej charakterystycznych dań białoruskich Tatarów, którzy od wieków mieszkają na Podlasiu. To właśnie oni przywieźli do regionu unikalne techniki kulinarne, w tym sztukę rozciągania ciasta do przezroczystej cienkości. Sama nazwa pochodzi od tatarskiego słowa pierekaczać, czyli „przekładać, zwijać”, co idealnie oddaje sposób przygotowania tego niezwykłego placka.
Dawniej pierekaczewnik pieczono na wielkie uroczystości – wesela, święta, rodzinne spotkania. Był symbolem gościnności i kulinarnej wirtuozerii, bo jego przygotowanie wymagało cierpliwości i doświadczenia. Dziś można go znaleźć w niektórych podlaskich piekarniach i restauracjach, ale najlepiej smakuje domowy, przygotowany według tradycyjnej receptury.
Jak powstaje pierekaczewnik?
Podstawą jest cienkie, elastyczne ciasto, które trzeba umiejętnie rozwałkować i rozciągnąć, aż stanie się niemal przezroczyste. Następnie smaruje się je masłem lub olejem, posypuje farszem i zwija w długi rulon, który później zawija się w ślimaka. Pieczenie sprawia, że ciasto staje się chrupiące z zewnątrz, a w środku delikatne i soczyste.
Tradycyjny przepis na pierekaczewnik z mięsem
Ciasto:
- 500 g mąki pszennej
- 1 jajko
- 250 ml ciepłej wody
- 1 łyżeczka soli
- 3 łyżki oleju
Farsz:
- 500 g mielonego mięsa (wołowina, baranina lub mieszane)
- 1 duża cebula
- 2 ząbki czosnku
- ½ łyżeczki soli
- ½ łyżeczki pieprzu
- 1 łyżeczka majeranku
- 50 g masła (do smarowania ciasta)
Przygotowanie:
Zagnieć elastyczne ciasto, przykryj ściereczką i odstaw na 30 minut. W tym czasie podsmaż cebulę z czosnkiem, dodaj mięso i przyprawy, a następnie smaż, aż farsz stanie się aromatyczny i lekko przyrumieniony.
Podziel ciasto na 4 części, każdą rozwałkuj na cienki placek i delikatnie rozciągnij rękami, aby było jak najcieńsze. Posmaruj roztopionym masłem, rozłóż farsz i zwiń w długi rulon. Ułóż ciasto w formie ślimaka, posmaruj wierzch masłem i piecz w 180°C przez około 40-50 minut, aż stanie się złociste i chrupiące.
Pierekaczewnik na słodko
Alternatywnie można go nadziać twarogiem z cukrem i wanilią lub makiem i miodem, tworząc wyśmienitą, deserową wersję.
Jak podawać?
Tradycyjny pierekaczewnik kroi się na kawałki jak ciasto i podaje na ciepło – najlepiej smakuje z kwaśną śmietaną, sosem czosnkowym lub kefirem. Słodkie wersje można posypać cukrem pudrem i podawać z miodem.
Dlaczego warto spróbować?
To danie, które łączy w sobie historię, smak i mistrzowską technikę. Każdy kęs pierekaczewnika to podróż do kulinarnych tradycji Podlasia, które dzięki Tatarom zyskało wyjątkową tożsamość. Jeśli chcesz poczuć prawdziwy smak Białegostoku, ten wypiek powinien znaleźć się na Twojej liście do spróbowania!
