Przebudowa koryta rzeki Białej – zrealizowana przez Miasto Białystok – znalazła się wśród trzech projektów nagrodzonych w konkursie na Polską Nagrodę Krajobrazową. Konkurs organizowany był po raz szósty przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. W uroczystym wręczeniu nagród, które odbyło się dziś (20 października, w Dniu Krajobrazu) w Warszawie, uczestniczył prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.
Do tegorocznej edycji konkursu Polska Nagroda Krajobrazowa zgłoszono sześć projektów z całego kraju. Komisja konkursowa oceniała wymogi formalne, skuteczność i trwałość podjętych działań oraz edukacyjne i demonstracyjne walory projektów.
Urząd Miejski w Białymstoku został wyróżniony za projekt „Przebudowa koryta rzeki Białej na odcinku od ul. Czesława Miłosza do ul. Pod Krzywą w Białymstoku”. To przedsięwzięcie polegało na renaturyzacji obszaru miejskiego poprzez meandryzację uprzednio prostej na tym odcinku rzeki Białej. Odtworzono tym sposobem starorzecze, a dodatkowo zadbano o utrzymanie optymalnego poziomu wody poprzez zamontowanie zastawki piętrzącej. Efektem przebudowy było podniesienie poziomu wody oraz wydłużenie biegu rzeki, co zwiększyło bezpieczeństwo okolicznych terenów. Przyczyniło się to do minimalizacji ryzyka niebezpiecznego wylewu rzeki oraz do przywrócenia naturalnej retencji wody. Korzyścią dodatkową z inwestycji było utworzenie cennych przyrodniczo terenów. W krótkim czasie po zakończeniu projektu na przebudowanym fragmencie pojawiły się ryby – szczupaki, płocie i okonie, nowe gatunki roślin oraz ptaki wcześniej nieobserwowane w tym miejscu. Staranne zagospodarowanie obrzeży odtworzonego koryta rzeki spowodowało utworzenie estetycznego akcentu przyrodniczego i krajobrazowego w centrum miasta. Powstało miejsce przyjazne mieszkańcom, zwłaszcza że utworzono wokół ścieżki rowerowe oraz przywrócono naturalny charakter tego miejsca, stanowiącego zieloną enklawę w centrum Białegostoku. Inwestycja została sfinansowana z budżetu miasta i była realizowana od października 2015 r. do czerwca 2016 r.
– Bardzo się cieszę, że Białystok otrzymał tę nagrodę – powiedział prezydent Tadeusz Truskolaski. – Jest to dla nas ważne, bo dowodzi, że nasze miasto staje się coraz bardziej ekologiczne, a przez to – przyjazne mieszkańcom. To, że nasze działania są dostrzegane i doceniane na forum ogólnopolskim, przynosi mi ogromną satysfakcję i motywację do podejmowania kolejnych wyzwań.
Drugim wyróżnionym projektem jest „Kładka Waniewo – Śliwno” Narwiańskiego Parku Narodowego. Dzięki powstałej konstrukcji udało się wyznaczyć wyraźny szlak dla turystów odwiedzających Narwiański Park Narodowy, zapobiegając tym samym degradacji środowiska oraz ptasich lęgowisk.
Główną nagrodę przyznano Zespołowi Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego za projekt „Ochrona zbiorowisk nieleśnych na terenie Beskidzkich Parków Krajobrazowych”. Polegał on na ochronie cennych przyrodniczo siedlisk łąkowych poprzez przywrócenie prowadzenia na ich terenie wypasu owiec i kóz, co stanowi naturalną formę ochrony cennych gatunków roślin.
Konkurs na Polską Nagrodę Krajobrazową jest organizowany od 2012 r. przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska jako element wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Nagroda ma wyróżniać wzorcowe inicjatywy i działania w zakresie zrównoważonego planowania i gospodarowania krajobrazem. W konkursie mogą brać udział organy lokalne i regionalne, organizacje pozarządowe oraz inne instytucje, które zrealizowały projekty w zakresie zrównoważonego kształtowania i gospodarowania krajobrazu przy aktywnym udziale społeczeństwa. Projekt zgłaszany do nagrody powinien być w pełni ukończony oraz dostępny dla społeczeństwa przynajmniej przez 3 lata przed datą zakończenia danej edycji konkursu.
Anna Kowalska
