Bardzo wysoka inflacja i ceny energii oraz zmiany podatkowe wprowadzone przez rząd – to wszystko powoduje, że budżet Miasta Białystok na 2023 rok można określić budżetem przetrwania. Projekt budżetu na przyszły rok przedstawił dziś (16 listopada) prezydent Tadeusz Truskolaski. Pierwszy raz w historii miasta będziemy mieć do czynienia z deficytem operacyjnym, który wyniesie 42,4 mln zł. Radni będą głosować nad tym dokumentem 20 grudnia.
Dochody Miasta w 2023 r. mają wynieść ponad 2,227 mld zł i być wyższe o ok. 118 mln zł (5,6%) w stosunku do planowanych na 2022 rok. Dochody bieżące (które wyniosą ponad 2,016 mld zł) wzrosną o ok. 92 mln zł (4,8%), również dochody majątkowe (które wyniosą prawie 210,3 mln zł) wzrosną o ok. 26 mln zł – to 14,3%. Wzrost dochodów majątkowych wynika głównie z planowanej kwoty uzyskanej z dotacji unijnych i ze sprzedaży nieruchomości.
Dochody majątkowe to środki pochodzące m.in. z dotacji unijnych na inwestycje (97,6 mln zł), ze sprzedaży nieruchomości i składników majątkowych (72,3 mln zł).
Dochody bieżące to m.in. dochody własne (655 mln zł). W tym podatki i opłaty lokalne (216,1 mln zł): podatek od nieruchomości od osób fizycznych i prawnych – 203,4 mln zł, podatek od środków transportowych – 11,7 mln zł, podatek od czynności cywilnoprawnych – 34,8 mln zł, opłata za gospodarowanie odpadami – 81 mln zł, udziały w PIT – 423,2 mln zł, udziały w CIT – 52,6 mln zł, subwencje – 677,5 mln zł, dotacje z budżetu Państwa – 189,9 mln zł, środki z UE – 18,4 mln zł.
Planowany jest deficyt operacyjny w wysokości 42,4 mln zł.
– To już siedemnasty projekt Budżetu Miasta, który przedstawiam mieszkańcom Białegostoku. Niestety po raz kolejny jest to trudny budżet – budżet przetrwania. A jeśli w najbliższym czasie nie zmieni się system finansów publicznych dla samorządów, budżet na kolejny rok będzie już budżetem agonii. Samorządy nie przetrwają – powiedział prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. – Co ważne, żeby w ogóle spiąć budżet na 2023 rok, musieliśmy mocno ograniczyć wydatki. Łącznie obcięliśmy wydatki o około 200 mln zł w stosunku do pierwszej wersji projektu przyszłorocznego budżetu.
Planowane wydatki Białegostoku w 2023 r. wyniosą ponad 2,455,3 mld zł i w stosunku do planowanych na rok 2022 będą wyższe o ok. 221,4 mln zł (czyli o ok. 9,9%). Wśród wydatków ogółem największą pozycję stanowią wynagrodzenia i pochodne (1.007,8 mln zł), z czego 682 mln zł to wynagrodzenia w oświacie i wychowaniu.
Wydatki bieżące w 2023 r. wyniosą ponad 2,0592 mld zł (w stosunku do projektu na 2022 r. zwiększą się o ok. 7,4%, to ok. 140,8 mln zł). Najważniejsze bieżące wydatki dotyczą:
- Edukacji – 941,8 mln zł,
- Gospodarki komunalnej i ochrony środowiska – 163,2 mln zł (w tym na gospodarkę odpadami – 81 mln zł),
- Transportu i łączności – 157,4 mln zł,
- Pomocy społecznej – 147,1 mln zł (m.in. zasiłki stałe i celowe, dodatki mieszkaniowe, programy pomocowe),
- Administracji publicznej – 145,1 mln zł,
- Rodziny – 143,1 mln zł,
- Edukacyjnej opieki wychowawczej – 56,8 mln zł,
- Obsługi długu publicznego – 52 mln zł,
- Gospodarki mieszkaniowej – 49,2 mln zł,
- Kultury i ochrony dziedzictwa narodowego – 47,5 mln zł.
Wydatki majątkowe w 2023 r. wyniosą 396,1 mln zł, co stanowi 16% wydatków ogółem. Gros tych wydatków to inwestycje (260,6 mln zł), w tym te realizowane z dofinansowaniem UE (38,2 mln zł). W projekcie budżetu zaplanowano 175 zadań inwestycyjnych, w tym 33 zadań z zakresu dróg.
Na drogi i infrastrukturę towarzyszącą planowane są wydatki ok. 103 mln zł. Najważniejsze z nich to:
- Intermodalny węzeł komunikacyjny w Białymstoku (centrum przesiadkowe wraz z korytarzami publicznego transportu zbiorowego) – 71,6 mln zł,
- Budowa i przebudowa ulic – 26,8 mln zł,
- Zakup 20 autobusów i stacji ładowania – 70,3 mln zł.
Najważniejsze inwestycje z zakresu kultury to modernizacja i przebudowa ogrodzenia zespołu pałacowo-ogrodowego Branickich (3 mln zł) i poprawa dostępności turystycznej Białegostoku – przebudowa Parku Planty i Bulwarów Kościałkowskiego, w tym modernizacja alejek i nowe oświetlenie przy Praczkach (BO2022) i przebudowa ul. Akademickiej (3,5 mln zł).
Na inwestycje oświatowe zamierzamy przeznaczyć 43 mln zł, m.in. na:
- budowę sali gimnastycznej przy V LO (9,4 mln zł),
- budowę budynku stołówki z aulą przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 2 (9,1 mln zł),
- budowę Centrum Kształcenia Zawodowego nr 1 Zespołu Szkół Elektrycznych (7,4 mln zł),
- budowę sali gimnastycznej przy Zespole Szkół Gastronomicznych (4 mln zł).
Miasto zainwestuje też w gospodarkę mieszkaniową. Za 33,5 mln zł będzie budowany budynek mieszkalny wielorodzinny wraz z infrastrukturą na osiedlu Bema. Za 7 mln zł odbędzie się modernizacja budynków przy ul. Suchowolca (w ramach ochrony i opieki nad zabytkami).
W 2023 roku zostaną zrealizowane inwestycje związane z gospodarką komunalną i ochroną środowiska. Na energooszczędne oświetlenie uliczne wydamy 8 mln zł, na budowę ogólnodostępnych placów zabaw, siłowni pod chmurką i tężni solankowych – 2,8 mln zł.
Ogólna kwota wydatków na Budżet Obywatelski ujęta w projekcie budżetu na 2023 r. wynosi 16,7 mln zł, z czego zadania BO2023 opiewają na 1,8 mln zł.
Deficyt budżetu planowany na 2023 r. to 228,1 mln zł, w tym deficyt operacyjny – 42,4 mln zł i deficyt majątkowy – 185,7 mln zł. Rok 2022 zamknie się zadłużeniem w wysokości 790 mln zł. Na 31 grudnia 2023 r. Miasto planuje kwotę długu w wysokości 976,3 mln zł. Planowany „stary” wskaźnik zadłużenia miasta jest ustalony na 43,9% (w stosunku do wskaźnika z 1 stycznia 2022 r. zmniejszył się o 1,5%). Dopuszczalny ustawowo wskaźnik wynosi 60%. Miasto spełnia relację dotyczącą indywidualnego wskaźnika zadłużenia wynikającą z ustawy o finansach publicznych.
